Màu thực phẩm là phụ gia không thể thiếu khi chế biến thức ăn và cũng không thể phủ nhận sử dụng màu thực phẩm giúp thức ăn trông bắt mắt hơn rất nhiều. Tuy nhiên trong quá trình chế biến cần đảm bảo đúng những quy định sau để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Hầu như tất cả loại thực phẩm phổ biến trên thị trường hiện nay đều được
nhuộm phẩm màu nhằm tăng sự hấp dẫn, thu hút người tiêu dùng.
Màu thực phẩm là chất không có nhiều ý nghĩa trong giá trị dinh dưỡng nhưng nó là một trong những
phụ gia thực phẩm không thể thiếu trong chế biến thực phẩm.
Theo một số chuyên gia về dinh dưỡng, phẩm màu thực phẩm có hai loại chính: Tự nhiên và tổng hợp. Màu tự nhiên là các chất màu được chiết xuất từ thực vật, do các sắc tố chứa trong lá, hoa, củ, quả... Ví dụ, để có màu đỏ có thể dùng quả gấc, rau dền, cà chua...; màu xanh thì dùng lá dứa, màu vàng dùng củ nghệ, màu tím có thể dùng lá cẩm... Các loại màu có nguồn gốc tự nhiên thường không gây hại, mà còn cung cấp các chất dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe, vì vậy được khuyến khích sử dùng.
Sử dụng màu thực phẩm giúp món ăn trông bắt mắt, thu hút người tiêu dùng. Ảnh minh họa.
Phẩm màu tổng hợp là các phẩm màu được tạo ra bằng các phản ứng tổng hợp hóa học. Đối với loại phẩm màu tổng hợp, loại nào được nghiên cứu, thử nghiệm không có khả năng gây độc hại về lâu dài mới được phép sản xuất, lưu thông và sử dụng. So với màu tự nhiên, phẩm màu tổng hợp được người sản xuất ưa dùng hơn vì cho màu sắc đẹp, giá thành rẻ, độ bền màu cao, với một lượng nhỏ đã cho màu đạt với yêu cầu đặt ra. Tuy nhiên, nếu lạm dụng có thể gây ngộ độc thực phẩm.
Tại Việt Nam, trong "Danh mục chất phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm" ban hành Quyết định số 3742/2001/QĐ - BYT, ngày 31/8/2001 của Bộ trưởng Bộ Y tế, quy định cho phép sử dụng 35 chất phẩm màu trong đó có 16 phẩm màu tổng hợp dùng trong thực phẩm như phẩm vàng tartrazine, đỏ erythrosine, xanh lục bền, nâu HT, đen brilliant PN... và phải sử dụng dưới giới hạn cho phép, để không gây độc hại cho người tiêu dùng.
Trích từ bảng danh mục các chất phụ gia thực phẩm được dùng trong chế biến thực phẩm. Nguồn: Internet.
Thế nhưng, thực tế đáng lo ngại là hiện nay, việc mua bán, sử dụng phẩm màu trôi nổi, không rõ nguồn gốc, ngoài danh mục cho phép sử dụng, còn phổ biến ở một số nơi, nhất là các cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ, chế biến thủ công... Báo động là tình trạng sử dụng phẩm màu công nghiệp để chế biến thực phẩm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.
Để đảm bảo
an toàn thực phẩm và sức khỏe, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên, người tiêu dùng nên dùng các loại thực phẩm sử dụng phẩm màu có nguồn gốc tự nhiên. Nếu sản phẩm có sử dụng phẩm màu tổng hợp phải là loại trong danh mục Bộ Y tế cho phép (thường được nhà sản xuất ghi rõ trên bao bì). Các cơ sở chế biến, kinh doanh thực phẩm phải có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Sản phẩm trước khi đưa ra thị trường phải được công bố chất lượng phụ gia thực phẩm. Ngoài ra, người tiêu dùng nên "cảnh giác" với các sản phẩm không có nguồn gốc chế biến rõ ràng, nhãn mác không đăng ký chất lượng sản phẩm, không ghi tên loại phẩm màu sử dụng.